Van harte uitgenodigd!

In deze nieuwsbrief nodigen we u van harte uit voor de Voorjaarsexcursie op zaterdag 18 maart 2017. Maar er is natuurlijk nog veel meer te melden over onze prachtige Friese kerken. U leest onder meer over Under de Toer, de kerk van Dedgum, de kerk van Schalsum en het orgel in Jorwert. Veel leesplezier!

Excursie langs Koarnjum, Goutum en Hijum

De voorjaarsexcursie voert ons op zaterdag 18 maart 2017 langs drie kerken in het terpenland van Fryslân: de Hervormde Kerk in Koarnjum, de Agneskerk in Goutum en de Nicolaaskerk in Hijum. De rondleidingen zijn voor iedereen toegankelijk. Wanneer u met de bus mee wilt, dient u zich daarvoor aan te melden.

Aan de in 1873 gebouwde Hervormde Kerk te Koarnjum werd door architect F. Brouwer een buitengewoon decoratieve vorm gegeven. De geveltoren is rijk versierd, de zaalkerk heeft een levendige uitbouw. Het interieur toont onder meer fraai siersmeedwerk.

Op de terp van Goutum (foto bij dit artikel) staat de in romaanse stijl gebouwde tufstenen Agneskerk uit de twaalfde en vijftiende eeuw. Onder de ruime voorkerk is een overwelfde grafkelder waarin bewoners en familieleden van Wiardastate zijn bijgezet. Onder de toren bevindt zich nog het ‘hûnegat’, dat dienst deed voor opsluiting van het plaatselijk ‘geboefte’.

De in romaanse stijl gebouwde Nicolaaskerk in Hijum dateert uit de twaalfde eeuw. De in 1975 gerestaureerde kerk is eigendom van de Stichting Alde Fryske Tsjerken. De kerk is bijna geheel uit tufsteen opgetrokken. Aan de noordzijde zijn nog sporen van een afgebroken sacristie te zien.

Veel meer informatie over de kerken en over het aanmelden vindt u op onze site.

Under de toer: volop aandacht voor Friese kerken

In 2018 staan de Friese kerken volop in de belangstelling tijdens Leeuwarden Culturele Hoofdstad. Een van de hoofdonderdelen van het programma is 'Under de Toer', dat zich afspeelt in Friese kerken.

Under de Toer presenteert 30+1 bijzondere verhalen, die in de kerken zijn geboren. Deze verhalen vormen het vertrekpunt voor manifestaties waarin kunstenaars samenwerken met de gemeenschap. Samen verbeelden ze de mooiste verhalen die het waard zijn opnieuw verteld te worden.

Acht Plaatselijke Commissies hebben prachtige plannen ingediend bij de jury die de verhalen selecteert. We zijn bijzonder benieuwd welke verhalen er uiteindelijk verteld zullen worden.

In actie voor Dedgum

De kerk van Dedgum staat er slecht bij. Tijdens de najaarsexcursie van 2016 hebben onze donateurs het met eigen ogen kunnen zien. Geen andere kerk in Fryslân heeft op dit moment zo'n grote onderhoudsachterstand als die van Dedgum.

De provincie Fryslân heeft inmiddels 100.000 euro toegezegd voor de restauratie. Maar daarmee zijn we er nog lang niet. Daarom voeren we actie voor de kerk van Dedgum. We nodigen u van harte uit om een bijdrage te leveren.

Lees hier veel meer over actie voor Dedgum.

Restauratie Schalsum afgerond

De Stichting heeft in de laatste maanden van 2016 de kerk van Schalsum laten restaureren. Er is groot onderhoud uitgevoerd aan zowel de toren als het schip van de kerk. Buitenom is het metsel- en voegwerk hersteld, zijn de muurankers behandeld, de goten gerepareerd en is er geschilderd. In de kerk is het stucwerk hersteld en de vloer geëgaliseerd door enkele zerken recht te leggen.
De werkzaamheden zijn uitgevoerd door Bouw- en Restauratiebedrijf Dijkstra De Graaf uit Engwierum. De kosten van circa een ton zijn voor 65% betaald door het Rijk (subsidieregeling BRIM). De overige 35% is gedekt door bijdragen van een tiental voornamelijk Friese cultuurfondsen. De restauratie van Schalsum vormde het sluitstuk van het grote onderhoudsproject van het eerste cluster van 23 kerken in de periode 2011-2016, waarvoor een totaal budget van 1,8 miljoen euro beschikbaar was.

Restauratie orgel Jorwert begonnen

In december is Orgelmakerij Bakker & Timmenga uit Leeuwarden begonnen met de restauratie van het Albertus van Gruisen-orgel (1799) in de Radboudkerk van Jorwert. Zowel het pijpwerk als de kas worden onder handen genomen. Deze week worden er steigers rond het orgel geplaatst. Daarmee worden de guirlandes en bekroningen bereikbaar gemaakt, die hersteld moeten worden. Het schilderwerk van de kas wordt geretoucheerd.

In 2013 vroeg de Plaatselijke Commissie van Jorwert of het orgel gerestaureerd kan worden. Theo Jellema toen in opdracht van de Stichting een restauratieplan gemaakt. Nadat de provincie Fryslân in 2015 een subsidie van 50.000 euro toezegde, zijn vorig jaar de cultuurfondsen aangeschreven. Die hebben voldoende toegezegd om tot uitvoering te kunnen overgaan. De Stichting draagt zelf maximaal 10% bij vanuit het Orgelfonds dat in 2013 kon worden gesticht dankzij een grote gift van een donateur uit Leeuwarden.

Het orgel van Jorwert kreeg in 1913 nieuwe klavieren. In 1956 werd het instrument gerestaureerd door W. van Leeuwen. Die bracht een nieuwe vinding, de VEKA-lade, in het orgel aan. Volgens Jellema is het orgel goed bewaard gebleven. Het oorspronkelijke Van Gruisen-pijpwerk is nog integraal en niet-geretoucheerd aanwezig.

De VEKA-lade die Van Leeuwen in tientallen orgels in het hele land installeerde en die vrijwel overal tot klachten leidde, functioneert in Jorwert al bijna zestig jaar zonder problemen. Overleg met Bakker & Timmenga en met orgeldeskundige Rudi van Straten van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft dan ook tot de beslissing geleid om de VEKA-lade in Jorwert te laten zitten. De restauratie die nu is begonnen, richt zich met name op het herstel van de kas en de optimalisering van de speelaard en registreerbaarheid. Het pijpwerk hoeft alleen herstel waar sprake is van beschadigingen. De intonatie van beide tongwerken, sterk verlopen na zestig jaar, zal weer op orde worden gebracht.