Lytse Buorren 3
9024 EK Weidum
Gratis
Betaald
Minder validen
Mw. F.M. Heeger
Wielsterdyk 27
9024 BD Weidum
058-2519714 06-11140096
info@fmheeger.nl
Er is een Plaatselijke Commissie in oprichting die de kerk gaat beheren en activiteiten zal organiseren. Wilt u meehelpen? Aanmelden kan via het contactadres.
Daarnaast vinden er ca. 10 x per jaar erediensten van de PKN-gemeente plaats.
In de dertiende eeuw wordt de plaats al vermeld als Wedum, de plaatsnaam duidt op een nederzetting op de weiden. De dorpskern ligt aan de westkant van de zeedijk, de Hegedyk, van de vroegere Middelzee. Het dorp is ontstaan op een terp, die later voor het grootste deel is afgegraven. Hoe fraai past de kerk als decor- en sluitstuk van de groene weide, waar zomers volop wordt gekaatst.
De laat-romaanse kerk is in de tweede helft van de dertiende eeuw van gele kloostermoppen gebouwd. De vensters hebben kraalprofielen en tussen de vensters bevinden zich nissen met siermozaiekwerk. Zowel aan de noord- als de zuidzijde is het gevelprogramma het sterkst doorbroken door nieuwe ingangspartijen. Aan de noordzijde met een korfbogige diepe poort met een groot, licht spitsbogig venster erboven en aan de zuidzijde met een poort in korfbogige vorm binnen een spitsboognis waarvan de boogtrommel met toten (bogen) een vijfpas heeft. Bij de verbouwing in de zestiende eeuw zijn de oude stenen gewelven vervangen door een houten tongewelf.
De slanke toren dateert van kort na 1100 en is een van de oudste in Fryslân. De tufstenen toren heeft vier geledingen die deels in elkaar overgaan. Onderin bevat hij de rondbogige, geprofileerde ingang en daarboven een flink rondboogvenster. De tweede geleding is versierd met spaarvelden tussen hoeklisenen en met rondboogfriezen. Daarboven zit opnieuw een geleding met spaarvelden met aan alle zijden sporen van dubbele rondbogen met zelfs lijstkapiteeltjes: dichtgezette vensters of galmgaten. Dan volgt de vlakke geleding van een latere verhoging met de dubbele, rondbogige galmgaten met deelzuil. De toren, met een wijzerplaat aan de oostzijde, is later verhoogd en heeft een ingesnoerde, achtkantige naaldspits. In de toren hangen twee klokken van Geert van Wou en Johan Tersteghe (1531) en van Hans Falck (1626) Op een lage zolder bevindt zich een zestiende-eeuws uurwerk, dat in 2019 is gerestaureerd.
De voorkerk bevat nog sporen uit de romaanse tijd (de voet van een doopvont en sarcofaagdeksels). In de kerkzaal zijn diverse elementen uit de gotiek (grafzerken en geschilderde wijdingskruisen), de renaissance (grafzerken) en de barok te zien. Tot die laatste stijl kunnen we het waardevolle interieur rekenen, dat geplaatst is rond 1712 en vrijwel compleet bewaard is gebleven. Houthandelaar en schrijnwerker Jouke Joukes Eelsma en beeldsnijder Gerrit Payaar vervaardigen deze monumentale inrichting. Het ruggenschot van de preekstoel is versierd met fraaie engelenkopjes. Een van de vier overhuifde herenbanken is van de familie Burmania (1708). Het geheel is verrijkt met veel geelkoperwerk zoals kandelaars en kroonluchters. Ook de peiwand onder het orgel is van dezelfde makers. Oorspronkelijk is de ruimte tussen de gedraaide spijlen open, maar in 1854 worden er luiken aangebracht, waarschijnlijk om de kerk beter te kunnen verwarmen.
Het laatromantische Van Damorgel dateert uit 1889 en is een geschenk van Jhr. E.D. van Beyma en Jan J. Tjaarda. De kas is zwart geverfd en voorzien van bladgoud. In 1926 hangt er nog een houten orgelgordijn aan het gewelf (zoals bijvoorbeeld nog in Boksum is te zien). Het éénklaviersorgel heeft negen stemmen.
De kerk wordt omgeven door een kerkhof met heg. Bij de westelijke toegang ligt een grote gebroken zeventiende-eeuwse zerk. Vlakbij de kerk ligt de grote familiebegraafplaats van de Buma’s, een belangrijke familie in Fryslân.