Zes smeuïge verhalen rond de Dorpskerk Huizum

Cultuurpodium DORPSKERK HUIZUM te Leeuwarden

We hebben de zes smeuïge verhalen rond de Dorpskerk Huizum in een document (incl. foto's die bij het verhaal horen) vervat en dat document als bijlage bij dit bericht gevoegd. We hopen dat dat document aangeklikt kan worden en daarmee zichtbaar wordt.

Wie (nog) meer over de historie van deze prachtige kerk, het oudste (12e eeuw) monument van de stad Leeuwarden, wil weten raad ik aan om de website te raadplegen: zie www.dorpskerkhuizum.nl. Daarop kunt u alle mogelijke informatie (zowel in tekst als met behulp van filmpjes etc.) terugvinden. Ook wordt daar verwezen naar een audiotour te vinden op "izitravel" (klikken op 'Dorpskerk'). Via die link zijn 12 bijzondere verhalen over de kerk te beluisteren.

Tenslotte kunt u via de contactgegevens op de website een persoonlijke rondleiding aanvragen.

Stilstaan bij doorgaand verkeer

Sint Gertrudiskerk in Peins

Hoewel wij er "thuis niets aan deden" (moeder was Doopsgezind opgevoed en vader was Openbaar ;) heb ik altijd van kerken gehouden. Misschien juist wel omdat ze voor mij niet zo zeer verbonden zijn aan dorre, al dan niet verplichte en verplichtende diensten, vermaningen en geboden.
Nee. Kerken zijn stil. Of, om het preciezer te zeggen, de stilte is wat ik het meest waardeer in een kerk.
Want in die stilte merken we iets van de eeuwigheid. Alles wat vòor ons is geweest, alles wat nog komen gaat. En dat ene moment er tussenin, wat we "nu" noemen en waar ik vanuit mijn huiskamer de Sint Gertrudiskerk tegenover mij zie, als een rustpunt in een roerige wereld. Die mij niet verplicht, vermaant of verbiedt. Maar die mij even doet stilstaan, terwijl rondom ons het verkeer doorgaat.

Een losse toren

Thomastsjerke in Katlijk

Voor de Tsjerketour was ik op bezoek bij de Thomastsjerke in Katlijk om verhalen naar boven te halen over de kerk en over het dorp zelf.
Ik sprak daar met een aantal leden van Katlijk500 die bezig waren met de viering van het 500-jarig bestaan van Katlijk. Zij vertelden mij van alles over de geschiedenis van de kerk en over het dorp.

Zo werd mij verteld dat Katlijk vroeger heel erg arm was. De dorpelingen hadden zich helemaal bekommerd om het turfsteken gezien de rijke veengrond. Turfsteken was (is) alleen zo'n zware klus dat er heel veel tijd en energie in ging zitten, men vroeg overleed door o.a. de harde arbeid en de barre omstandigheden. Blokken van 20 kilo die uit de grond werden geschept, vervolgens werden gestapeld en werden gedroogd, om daarna de vaart op te gaan om het te verkopen aan Heerenveen. De heren van Heerenveen bleken aardig de kneepjes in handen te hebben van handel en hadden langs de vaart cafés neergezet om de wachtende arbeider nog even van zijn laatste centen te ontdoen en hen zogezegd 'te verdrinken in de vaart'. Lekker alcohol verkopen om de tijd door te komen.

Het kerkje van Katlijk vind ik wel de mooiste die ik bij de hele Tsjerketour tegen ben gekomen. Een heel oud, karakteristiek kerkje, waar de schaduwen van de bomen zo prachtig op vallen, en waar de toren van mist. Of nou ja, mist, die staat een stukje verderop, los. Men had vroeger geen geld voor een toren dus men had alleen een schip. De toren waar Katlijk het 'mee moest doen' bestaat uit twee klokken tussen een aantal balken met een dak erboven. Maar dat maakt het extra bijzonder, op een of andere manier.

Wanneer je in de buurt bent van Heerenveen móet je eigenlijk even langs de Thomastsjerke in Katlijk. Het is een plaatje.

Een bescheiden parel in het landschap

Kerkje van Westhem

We laten vrienden uit het Westen kennismaken met Friesland, met mijn jeugd.Eerst gaan we naar de Sint Vituskerk in Blauwhuis, gebouwd door de bekende architect Pierre Cuijpers. Een kerk die imponeert. Daarna gaan we naar 'mijn' kerk. Het eeuwenoude Bartholomeűskerkje in Westhem.

Met nog steeds de oude grafstenen op de vloer, de mosterdgele (harde) bankjes (nu voorzien van kussentjes), het orgel en de preekstoel. En nee, geen glas in lood ramen maar gewoon vensterglas. Het is er stil en verstild.

We nemen onze rust hier en laten de hectiek achter ons. De tijd heeft hier sinds mijn jeugd stilgestaan. Het is er nog steeds prachtig en een unieke plek waar mijn vader buiten zijn laatste rustplaats heeft gevonden.

We koesteren deze plek en fijn dat het de stormen van de tijd zo ongeschonden heeft doorstaan. Dank aan de nieuwe eigenaren en de buren die dit prachtige cultureel erfgoed mede bewaken.

Diety

Gastvrij in een eeuwenoude kerk

St Margryttsjerke Boksum

De kerk van Boksum is speciaal voor mij, daar ervaar ik rust en stilte. Een plek waar ik even uit de hectiek van alle dag kan komen, waar alle geluiden verstommen. Veel voorbijgangers waarderen het dat de kerk elke dag open is en in ons gastenboek lezen we dat terug. Deze gastvrijheid geeft een gevoel van welkom en dat vind ik heel verwarmend.

In deze eeuwenoude kerk laat de geschiedenis zich lezen in de oude stenen en het interieur, en dat vind ik indrukwekkend. En de kerk is na al die eeuwen nog springlevend en actief!

Naast de 2-wekelijkse kerkdiensten zijn er optredens, concerten en tentoonstellingen. Dat maakt het voor mij een levend geheel, een plek waar ik me op mijn gemak voel.

Ik zie je graag eens in Boksum,
Dina Visser

Het Ziltepad

Michaëlskerk den Oever (NH)

Foto bij de opening van nieuwe etappes Het Ziltepad op 1 april 2025. Hier lopen we van Stroe naar Den Oever terug, met vrijwilligers die de kerken opendoen. In de verte is de toren van de St Michaëlkskerk te zien. 

Ervaring van de leden Plaatselijke Commissie

Dorpskerk Goingarijp

We zijn in 2013 verhuisd naar het mooie Goingarijp en werden gegrepen door de prachtige schoonheid van de dorpskerk van Goingarijp.
In 2020 zijn we benaderd deel te nemen in de plaatselijke commissie van de Stichting Âlde Fryske Tsjerken in Goingarijp en zijn sindsdien intensief met 2 collega's leden bezig met de kerk.
Reserveringen van de kerk voor kerkdiensten (1x per maand), huwelijken en uitvaarten.
Daarnaast is de kerk beschikbaar in het winterseizoen voor zanggroep op donderdagavonden en geregelde bijeenkomsten van Plaatselijk Belang avonden, o.a. (EHBO cursus) waardoor de kerk een dorpshuis functie voor de mienskip heeft.
Ook zijn er zondag middagen muziek concerten georganiseerd door dorpsgenoten in de winterperiode.
Koningsdag organiseert Plaatselijk Belang de oranje bijeenkomst met traktaties in de kerk.
Oudejaarsdag vanaf 16.00 uur klokluiden bij de klokkenstoel door inwoners, met glühwein en oliebollen in de kerk.
In het zomerseizoen tijdens de vakanties is de kerk dagelijks open voor toeristen, die de klokkenstoel en de monumentale kerk anno 1770 met de prachtige gebrandschilderde ramen kunnen bewonderen.
Bij deze activiteiten voor "onze dorpskerk" zijn we gelukkig met de steun van de SAFT die met raad en daad mogelijk maakt deze beheers activiteiten waar te maken.
Wij gaan er voor om de dorpskerk binnen en buiten Goingarijp te promoten.
Een kleine impressie vanuit Goingarijp.

Met vriendelijke groet,
Cees en Geertje Mollema -Edelenbos
facebook: DorpskerkGoingarijp

Libbene stiennen

Friese kerken in het algemeen

Libbene stiennen

 

Fielsto de sfear fan ús tsjerke

de paden binne tige berûn

yn de tiid fan fier foar de telling

wie it hjir al wijde grûn, ja grûn

wie it hjir al wijde grûn

 

 

Op in hegere wâl by in kwelder

kamen ús foarfaars al gear

en dêr bouden sy ea in timpel

it wie it plak foar leauwen en mear, en mear

it wie it plak foar leauwen en mear

 

 

Men spruts rjocht en men holde de merk hjir

men brocht hjir ferstoarnen ta hôf

en it is hjir no fredich en rêstich

mar ast harkest dan hearst noch genôch, genôch

ast harkest dan hearst noch genôch

 

 

Hjir lizze libbene stiennen

dit is gjin dea materiaal

wille en lok, rou en triennen

it sit hjir fol mei ferhaal, ferhaal

it sit hjir fol mei ferhaal

 

 

Sjochsto de skjintme fan ús tsjerke

makke fan hout, glês en stien

mei de bealch en mei bleate hannen

mei leafde en fakmanskip dien, ja dien

mei leafde en fakmanskip dien

 

 

Hoe’n soad wegen rûnen hjir hinne

fan hoefolle doarmet hjir noch de geast

hoefolle preken binne hjir holden

en is bidden foar hope en treast, en treast

is bidden foar hope en treast

 

 

Ik mei graach efkes sjen yn de tsjerke

meitsje graach ris in kuier oer ’t hôf

alles liket ienfâldich en sober

mar ast sjen wolst dan sjochst noch genôch, genôch

ast sjen wolst dan sjochst noch genôch

 

 

Hawwe ús tsjerken noch takomst

der wurdt sein: sy hawwe it dreech

it leauwen dat is bot feroare

en stadichoan rinne sy leech, ja leech

stadichoan rinne sy leech

 

 

Alles fan wearde is kwetsber

dus hâld dit gebou yn ’e kuer

monumint fan leauwen en skiednis

it hert fan uze kultuer, kultuer

it hert fan uze kultuer

 

 

Fielsto de sfear fan ús tsjerke

de paden binne tige berûn

yn de tiid fan fier foar de telling

wie it hjir al wijde grûn, ja grûn

wie it hjir al wijde grûn

 

© Piter Wilkens, 2015