360° foto's

Bouwstijl

Ligging

De kerk is gelegen op een hoge terp, die enkele eeuwen voor onze jaartelling is ontstaan. De terp is aan het einde van de 19de eeuw vooral aan de zuidzijde voor een belangrijk deel afgegraven. Een keermuur behoedt aan de zuidzijde van het kerkhof de kerk voor verzakking. Het kerkhof is aan de kant van het dorp afgescheiden door een ijzeren hek.

Datering

14de eeuw

Restauratie

Onbekend.

Exterieur

De kerk bestaat uit een schip met een versmald, vijfzijdig gesloten koor. Aan de westzijde bevindt zich een zware toren met zadeldakbekroning. Opvallend is dat de kerk en de toren nagenoeg even breed zijn.

Tegen het koor verrees in de 16de eeuw het laatgotische schip, gevolgd door de zadeldaktoren. Kerk en toren zijn voor een belangrijk deel van oudere, hergebruikte bakstenen opgetrokken. In 1778 zijn het koor aan de noordzijde en het oostelijke deel van de noordmuur van het schip bemetseld met nieuwe stenen.

Het schip heeft aan de zuidzijde vier korte spitsboogvensters, waarvan de meest westelijke het kortst is en zich bevindt boven een voormalige ingang, waarin naderhand een venster is aangebracht voor de consistoriekamer aldaar.

De noordmuur bevat een kort en spitsbogig venster boven de ingang en een jonger, rondbogig venster. Het koor heeft aan de zuidzijde twee grote spitsboogvensters van ongeveer gelijke breedte en aan de noordzijde een.

Interieur

De kerkruimte wordt overdekt door een in 1794 vernieuwd houten tongewelf met  trekbalken. Het interieur heeft een zogenoemde protestantse inrichting. Zowel het schip als het relatief grote koorgedeelte zijn met banken bezet. Alle  zitplaatsen zijn gericht naar de preekstoel. Het is duidelijk dat in deze kerk ‘het woord centraal moet staan.’

Het doophek met paneelwerk stamt uit de 18de eeuw. In de 19de eeuw zijn de oorspronkelijke spijlen vervangen door sierelementen in de vorm van krullen.

Voor het  doophek ligt een grote grafzerk uit 1562 voor Sipt van Goslinga en zijn echtgenote Paerck Zyaerda, die ‘opte selfde dach’ (7 juni) zijn overleden. Zij waren bewoners van Goslinga State, dat even ten zuidoosten van de kerk lag en kort na het jaar 1700 is afgebroken.

Toren

De brede toren bestaat uit vier weinig versneden geledingen van verschillende hoogte. In de westmuur heeft de toren een later ingebrachte ingang met daarboven een spitsboogvenster. In de derde geleding bevinden zich aan de oost- en westzijde drie een aan de zuid- en noordzijde twee galmgaten. In de naar het dorp gekeerde zijde van de bovenste geleiding bevinden zich de met het uurwerk verbonden wijzerplaten.

Orgel

De kerk van Wânswert had in de 16de eeuw al een orgel. In 1674 werd een nieuw orgel gebouwd door Harmen Ians. Dit orgel werd in 1877 vervangen door weer een nieuw instrument, gebouwd door Willem Hardoff. Dit orgel is gerestaureerd in 1893, 1947, 1966 en 1994.

Preekstoel

De preekstoelkuip en het klankbord dateren uit de tweede helft van de 19de eeuw. Het ruggeschot en de trap met leuning zijn van oudere datum. Alle onderdelen zijn van eikenhout. Het onderste deel van de preekstoel is in 1902 aangebracht. Dit deel is van grenenhout en is in imitatie-eiken geschilderd.

Documenten