Greate Buorren 1
9055 MT Britsum
Gratis
Betaald
Minder validen
80 personen
80 zitplaatsen
Slapen
Burgerlijk huwelijk
Kerkelijk huwelijk
Bruilofsfeest
Parkeerplekken
Podium
Water
Toilet
Verwarming
Kleedruimte
Keuken
Mevrouw R.Sijtsma
De Kamp 14
9055 NM Britsum
06-54922701
rinasijtsma@gmail.com
De heer C. de la Rie
Greate Buorren 20
9055 MT Britsum
058-2573503
Dhr. W. Oosterhof
Finne 39
9055 MJ Britsum
058-2572107
De kerk, beroemd om de middeleeuwse fresco’s, trekt veel belangstellenden die deze komen bewonderen. Tegelijkertijd zorgt de aanwezigheid van de fresco’s voor een beperking van de gebruiksmogelijkheden, met name in de winter. Er is geen verwarming in de kerk, omdat dat funest zou zijn voor de fresco’s.
De kerk wordt ’s zomers gebruikt voor erediensten en zo nu en dan een concert.
De Plaatselijke Commissie van Britsum kunt u bereiken via het contactadres op deze pagina.
Britsum is een dorp binnen de gemeentegrenzen van Leeuwarden ten Noorden van de stad.
Op het eerste gezicht oogt de kerk van Britsum als een negentiende-eeuws bouwwerk, maar schijn bedriegt. De muren van het schip en koor zijn uitgevoerd in rode baksteen, afgewisseld met gele baksteen in de omlijsting van raam– en deurpartijen. Achter deze gemetselde muren gaat een zeer oud bouwwerk schuil. Ook de bepleisterde toren heeft een middeleeuwse kern.
De ommetseling – in 1875 de kerkzaal en in 1895 de toren – is hoogstwaarschijnlijk uit nood geboren: de bouwkundige staat zal bedroevend zijn geweest.
Aan de binnenkant komt het oorspronkelijke karakter van de kerk tevoorschijn. Het oudste gedeelte van de kerk is het zogeheten gereduceerde westwerk. Dit omvat de toren en twee overwelfde zijruimtes. Aan het einde van de twaalfde eeuw wordt dit westwerk gebouwd. De zijruimtes zijn vroeger gebruikt als kapel of als plaats voor de kinderdoop. De rondbogen zijn opgebouwd met grote bakstenen, ook wel kloostermoppen genoemd.
De kerkzaal, het schip met het koor, dateert van het midden van de dertiende eeuw. Van binnen is goed te zien dat de koorsluiting rond is en niet vijfzijdig zoals de muren aan de buitenkant doen vermoeden. Het koor heeft verschillende nissen, met in de zuidoostelijke wand zelfs een laag venster: een hagioschoop. De kerkzaal is in vier vakken met koepelgewelven gedekt. De muurbogen en ribben zijn met schilderwerk versierd. Opvallend is hoe de ribben in elke koepel op steeds weer een andere manier een knooppunt vormen. Zo komen de ribben in het gewelf van het koor samen in een hangende knoop.
BURMANIA De invloed van de familie Burmania, van de nabijgelegen Jornsmastate, op het interieur is onmiskenbaar. Gemme Laes Burmania (1626-1671) laat waarschijnlijk in 1667 de preekstoel, het doophek en de overhuifde herenbank er tegenover maken. In de vloer in het koor ligt een grote grafzerk voor leden van de familie.
KANSELBIJBEL De families Burmania en Eysinga schenken in 1714 een bijzondere bijbel aan de kerk. De statenbijbel heeft een rijk zilveren beslag. Het waardevolle boekwerk wordt in 2001 uit de kerk gestolen. Pas in 2016 duikt de bijbel weer op, bij een veilinghuis in Alkmaar. Momenteel ligt de bijbel niet meer in de kerk, maar veiligin het Fries Museum.
STEENBOK In de koormuur staat een rode zandstenen reliëf van een ram met hoorns. In de negentiende eeuw zou deze uit de muur van de kerk zijn gevallen en op het kerkhof neergelegd zijn. Bij de restauratie kreeg het reliëf een plekje binnen de kerk.
GEWELFSCHILDERINGEN De meest opvallende ontdekking komt pas aan het licht tijdens de restauratie van 1993/1994. Onder de kalklagen komen verschillende wondermooie muurschilderingen tevoorschijn. Op de overgang van het schip naar het koor is een Maria met kind afgebeeld. In het koor is het lijdensverhaal van Jezus geschilderd. Van noord naar zuid gaat het om de volgende voorstellingen: het Laatste Avondmaal, de Gevangenneming, de Veroordeling, de Geseling, de Kruisdraging en de Kruisiging.
In de hoeken kijken oudtestamentische figuren neer op de voorstellingen zoals: Abraham, Isaac, Jacob, Mozes, Aaron, David, Salomo, Jonathan, Absalom en Saul.
Willem Hardorff, orgelmaker in Leeuwarden, bouwt in 1862 het orgel. Het krijgt tien stemmen op het hoofdwerk en zes op het bovenwerk. In 2018/2019 restaureert orgelmakerij Bakker en Timmenga het instrument.
Qua front en dispositie lijkt dit orgel veel op het instrument dat Van Dam in 1857 voor de doopsgezinde kerk te Drachten bouwde. De kosten van het orgel in Britsum staan op een kap voor de manualen beschreven. Daaruit wordt duidelijk dat de firma Van Dam in 1861 het bestek en de tekening voor dit orgel levert, waarna Hardorff het dus bouwt.
Fryske Tsjerken heeft digitaal verhalen beschikbaar over de kerk van Britsum. Deze zijn via de uitgaande link naar IZItravel te horen: Luister hier naar de verhalen over de Dorpskerk van Britsum.
Emmakade 59-G
8921 AG Leeuwarden
058 - 2139666
info@frysketsjerken.nl
Stichting Alde Fryske Tsjerken
Postbus 137
8900 AC Leeuwarden
Stichting Alde Fryske Tsjerken is aangewezen als
ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling)
POM (Professionele Organisatie voor Monumentenbehoud)
