Huidig gebruik

Er is een Plaatselijke Commissie in oprichting die de kerk gaat beheren en activiteiten zal ontplooien ter bevordering van het gebruik. Daarnaast vinden er ca. 10 x per jaar erediensten van de PKN-gemeente plaats. 

Bouwstijl

Ligging

Weidum is een dorp in de gemeente Leeuwarden. Het ligt ten zuidwesten van de stad. De dorpskern ligt aan de westkant van de zeedijk, de Hegedyk, van de vroegere Middelzee. In 2020 telde het dorp 555 inwoners. De plaatsnaam duidt op een nederzetting op de weiden. De oude dorpskern is een beschermd dorpsgezicht. De Greate en Lytse Buorren, vormen samen met de oude kerk en het ruime kaatsveld voor een fraai plaatje. De PKN-gemeente Westerwert, waar Weidum deel van uitmaakt, is afgeleid van het vrouwenklooster dat hier ooit in de Middeleeuwen stond.

Datering

De romano-gotische kerk uit de 13e eeuw is oorspronkelijk gewijd aan Johannes de Evangelist. De kerk heeft een 11de -eeuwse toren van tufsteen. De karakteristieke naaldspits is in de wijde omtrek te herkennen.

Restauratie

Tijdens de restauratie die in 1976 werd afgerond, werden schilderingen aangetroffen van wijdingskruisen en friezen met plantenmotieven.

Exterieur

De Johanneskerk wordt tot de fraaiste van de provincie gerekend. De kerk is in de romano-gotische stijl opgetrokken. De vensters hebben kraalprofielen en tussen de vensters bevinden zich nissen met sierpleisterwerk. In de muren zijn later grotere vensters gebroken en aan het einde van de 15de eeuw zijn de ingangspartijen vernieuwd: de noordelijke werd korfbogig, de zuidelijke werd gedekt door een spitsboog. Bij deze verbouwing zijn de oude stenen gewelven vervangen door een houten tongewelf. Het muurwerk bestaat hoofdzakelijk uit gele kloostermoppen.

Interieur

Het interieur wordt gedekt door een houten tongewelf uit de 16de eeuw dat een stenen gewelf verving. Binnen vinden we ook nog sporen uit de romaanse tijd (de voet van een doopvont en sarcofaagdeksels), de gotiek (grafzerken en geschilderde wijdingskruisen), de renaissance (grafzerken) en de barok. Tot die laatste stijl kunnen we het waardevolle interieur rekenen, dat geplaatst is rond 1710 en vrijwel compleet bewaard is gebleven. Een van de vier overhuifde herenbanken is van de familie Burmania (1708). De preekstoel en het doophek zijn in 1712 vervaardigd door Gerrit Payaar.

Toren

De slanke toren van tufsteen heeft twee geledingen, gescheiden door rondboogfries met aan de westzijden een dunne colonnet en restanten pleisterwerk. Er zijn dubbele, rondbogige galmgaten met deelzuil. De toren, met een wijzerplaat aan de oostzijde, is later verhoogd en heeft een ingesnoerde, achtkantige naaldspits. In de toren met ingesnoerde naaldspits hangt een klok (1531) van Geert van Wou en Johan Tersteghe en een klok (1626) van Hans Falck. Op een lage zolder bevindt zich een 16de -eeuws uurwerk, dat in 2019 is gerestaureerd.

Orgel

Het laatromantische Van Damorgel dateert uit 1889 en is een geschenk van Jhr. E.D. van Beyma en Jan J. Tjaarda. De kas is zwart geverfd en voorzien van het nodige bladgoud. In 1926 hing er nog een houten orgelgordijn aan het gewelf (zoals bijvoorbeeld nog in Boksum is te zien).

Kerkhof

De kerk wordt omgeven door een kerkhof met heg. Bij de westelijke toegang ligt een grote gebroken 17de -eeuwse zerk. Vlakbij de kerk ligt de grote familiebegraafplaats van de Buma’s, een belangrijke adellijke familie in het dorp.

Plaatselijke Commissie

Indien u zich in wilt zetten als Plaatselijk Commissielid kunt u contact opnemen met het contactadres links op deze pagina. 

Documenten