Diverse kerken zijn deze zomer nog mooier doordat ze gevuld zijn met prachtige kunstwerken of andere bezienswaardigheden van diverse kunstenaars. Van juni t/m augustus is de dorpskerk van Ferwoude omgetoverd tot een nostalgische schoolklas en geheel gevuld met oude schoolplaten. Waan u terug in de kindertijd en bezoek de prachtige kerk van Ferwoude.
Beeldend kunstenaar Paul Andringa werkt op dit moment aan zijn ‘Community-art’ project. Hij nodigt iedereen uit een brief aan zichzelf te schrijven in beeld of tekst. Deze werken worden op de kerkbanken in Wânswert uitgestald. Daarnaast zijn diverse werken van Andringa te vinden in de kerk van Raard waar hij eveneens zijn werkatelier heeft. En ook in de kerk van Ginnum zijn verschillende kunstenaars komende zomer aan het werk die zeker een bezoek waard zijn.
Na het luiden van de klokken door PC-lid mevrouw Baarsma, is op donderdag 15 juli in ons kerkje in Augsbuurt een huurcontract ondertekend door Jantina Hoekstra en Hester Simons. Jantina en haar echtgenoot Sytse Hoekstra zijn per 1 augustus aanstaande beheerder van het kerkje dat er weer prachtig bij staat na een ingrijpende restauratie. Een feestelijke heropening volgt dit najaar. Echtpaar Hoekstra woont vlak bij de kerk en vindt het belangrijk dat deze een levendige en verbindende rol in het dorpje behoudt. Huwelijken en begrafenissen blijven mogelijk in Augsbuurt en daarnaast zal de familie Hoekstra andere activiteiten ontwikkelen. We wensen hen veel plezier en succes hiermee.
Van de gelegenheid werd gebruik gemaakt om de PC-leden, die jarenlang (soms meer dan 40 jaar) het kerkje onder hun hoede hebben gehad, even met een bloemetje in het zonnetje te zetten en te bedanken voor hun trouwe inzet en zorg tot nu toe. Omdat de begraafplaats van Augsbuurt ook in bezit is van onze stichting en niet onder verantwoordelijkheid van de huurder komt, blijft de PC actief voor de stichting voor wat betreft hulp bij het onderhoud hiervan.
Wie van kunst houdt, kan deze zomer zijn of haar hart ophalen in diverse kerkjes van onze stichting waaronder die van Bears. Van 1 juni t/m 30 juli (dinsdag t/m zondag 13u-17u) is de Expositie ViltArt van Marianne Scarpa te zien in de Mariakerk in Bears. Haar viltart toont een spel van kleuren, lijnen en structuren. Werken met vilt vindt Marianne een boeiend proces van ontdekken en aftasten. De natuur is voor haar een grote inspiratiebron.
Van 3 augustus t/m 30 september neemt Melda Wibawa haar intrek in de Mariakerk in Bears met haar expositie: Bloemen, Rain on me en portretten. Melda is opgegroeid in Jakarta en woont sinds 2000 in Leeuwarden. In juni 2019 is zij cum laude afgestudeerd aan de Foudgumse school. Ze won een prijs van het talentontwikkelingsproject ‘Verhalen in het Landschap.’ In 2020 kwam ze ver in het TV programma ‘Project Rembrandt’.
Het eerste nummer van ons tweejaarlijkse tijdschrift, nummer 25, is weer gedrukt en verspreid onder onze donateurs en andere belangstellenden. In dit nummer onder andere aandacht voor de schilder, beeldhouwer en glazenier Jentsje Popma. Jan Henk Hamoen schreef het artikel: Glaskunst als geloofsbelijdenis.
Op 30 september hoopt Jentsje Popma honderd jaar te worden. Het jubileum wordt gevierd met een boek en twee tentoonstellingen: een zomertentoonstelling in de Grote Kerk in Leeuwarden en een verkooptentoonstelling in de kerk van Jorwert. Als schilder en beeldhouwer heeft hij een indrukwekkend oeuvre opgebouwd. Minder bekend is zijn werk als glazenier. In verschillende kerken in Friesland heeft hij zijn sporen nagelaten.
Als monumentaal kunstenaar is Jentsje Popma misschien wel het bekendst en meest zichtbaar door zijn beelden. Zoals het beeld van Anne Vondeling, de bekende sociaaldemocratische politicus, dat een prominente plaats heeft op de Nieuwestad in Leeuwarden. Ook het beeld van dichter-predikant François Haverschmidt aan de Westerplantage in Leeuwarden is van zijn hand.
Maar Popma hield zich ook al vroeg bezig met de glazenierskunst. Eén van zijn eerst ontwerpen is een gebrandschilderd glas-in-lood raam in het provinciehuis in Leeuwarden dat hij 1952 ontwierp. Popma maakte bij zijn glazenierswerk gebruik van verschillende technieken: gebrandschilderd glas, glas-in-lood, in reliëf gespoten glas en glasappliqué. Wilt u het complete artikel lezen? Het tijdschrift is te koop voor €5,00. Stuur een mail naar info@aldefrysketsjerken.nl.
Wat is er de komende maanden te doen in onze kerken? Je vindt het in de UITagenda die we samen met de PC’s en andere betrokkenen met veel plezier en zorg hebben samengesteld. De komende weken lichten we diverse activiteiten uit.
Nu de lockdown is opgeheven zetten we de deuren van de kerken weer open. Wat zijn we blij dat we weer mensen kunnen ontvangen! We hebben een veelzijdig en gevarieerd programma. Wij bieden een podium voor onder andere muziek, theater, exposities en lezingen. In de sfeervolle intimiteit van de kerkjes zijn er legio mogelijkheden.
De podiumtour is dit jaar geïnspireerd op schilderijen van Friese landschappen van kunstenaar Jentsje Popma, die zijn 100e verjaardag viert. Zangeres Janna van der Honing en multi-instrumentalist Herman Woltman brengen samen met kunstkenner dr. Jan Henk Hamoen de muziekvoorstelling: ‘Tusken lân en wetter.’
De voorstellingen zijn op een zondag om 15.00u.
26 september Buitenpost
3 oktober Olterterp
10 oktober Wier
17 oktober Jorwert
24 oktober Gaast
31 oktober Terband
7 november Jelsum
21 november Foudgum
28 november Huizum
Verspreid over de provincie is de agenda te vinden zoals in bibliotheken, boekhandels en in de kerken. Het programma is uiteraard ook op onze website te vinden. Klik hier voor de UITagenda.
In het kader van Alde Tsjerken, Jonge Lûden bogen maar liefst 14 derdejaarsstudenten van de NHL opleiding Human Resource Management (HRM) in Leeuwarden zich sinds februari over diverse onderzoeksvragen voor de stichting. Ook onze stagiaire Geanne Panstra van de opleiding Vastgoed & Makelaardij aan de Hanze in Groningen is klaar met haar stage. Zij deed onderzoek naar het rendement van kerken in relatie tot de meegeefsom van kerkelijke gemeenten.
De studenten hebben hun onderzoeken inmiddels afgerond en de verslagen ingeleverd. Dat leverde hen allen een mooi cijfer op. En voor de stichting bruikbare informatie. Alle studenten kwamen in de dorpskerk van Huizum-dorp bijeen om de plannen te presenteren. Buiten stond een foodtruck klaar voor de inwendige mens.
We zijn zeer content, maar ook verrast dat zoveel studenten voor onze stichting kozen om voor ons een opdracht uit te voeren. Een aantal studenten noemt het belang van kerkbehoud waarom ze voor de stichting hebben gekozen. Religie speelt daarin geen rol. Hoewel de stichting voor de meeste studenten onbekend was, sprong zij er wel uit ten opzichte van de andere opdrachten en bedrijven. De doelstelling van de stichting in combinatie met de onderzoeksvraag spraken ze zeer aan.
Om antwoord te krijgen op hun onderzoeksvragen werden enquêtes uitgezet, gesprekken gevoerd, literatuurstudie gedaan en social media ingezet. Er waren in totaal vier groepen van de HRM opleiding die onderzoek deden naar Cultuur in Beeld, Employer Branding en Human Talent. Daarbij ging het over het verhogen van de aantrekkelijkheid van de stichting bij externe partijen en potentiële medewerkers en vrijwilligers. Ook het aantrekken van nieuwe en vooral jonge vrijwilligers is onderzocht. Wat hebben ze nodig om bij te dragen aan je organisatiedoelstelling: het actief gebruiken van onze kerken zodat de stenen levend blijven. En er is gekeken naar welke wervingsstrategieën effectief zijn voor de doelgroep van 25 tot 40 jaar om meer donateurs te werven voor SAFT.
Vandaag staat er in het Friesch Dagblad een interessant artikel over de bijeenkomst afgelopen zaterdag in de kerk van Baaium. Onze directeur Hester Simons ging in gesprek met jongeren en andere aanwezigen over de toekomst van kerkgebouwen. Hieronder delen we de inhoud van het krantenartikel.
Door: Jan Auke Brink
Dancefeesten in gebouwen van Alde Fryske Tsjerken? Directeur Hester Simons denkt zo meer jongeren te betrekken bij het werk van de stichting. Stichting Alde Fryske Tsjerken wil jongeren meer bepalen bij hoe het kerkelijk erfgoed in Fryslân beheerd wordt. ,,Moeten we ons niet bij de jongeren aansluiten en hun manier van kijken en ondernemen overnemen?”, vroeg stichtingsdirecteur Hester Simons (46) in de jongerendialoog over de toekomst kerkgebouwen, die zaterdag plaatsvond in de kerk van Baaium.
Simons is vorig jaar oktober aangetreden als directeur van de stichting. Een van haar initiatieven was pitches te houden op NHL Stenden Hogeschool, waarin ze studenten uitdaagde zich over de problemen van Stichting Alde Fryske Tsjerken te buigen. ,,Mijn ervaring is dat wij als oudere generatie denken te weten hoe het allemaal zit”, licht Simons na afloop van de bijeenkomst het initiatief toe. ,,Maar jongeren kijken op een heel andere manier naar zaken. Daarom zeggen wij nu: vertel ons maar wat we nog niet weten.”
Afgelopen periode liepen achttien jongeren stage bij de stichting. ,,Dat was wel wennen. Eerder werden stagiairs met een specifieke opdracht binnengehaald, bijvoorbeeld naar de vraag hoe de kerkinterieurs kunnen worden gewaardeerd. Maar wij vroegen ze nu te analyseren hoe we werken. Dat biedt verrassende uitkomsten.”
Bruidschat verlagen
Als voorbeeld van zo’n verrassende uitkomst noemt Simons de ‘bruidsschat’ die kerkelijke gemeentes bij overdracht van een kerkgebouw naar de stichting moeten meegeven. Door dat zogeheten meegeefbedrag garandeert de stichting het onderhoud van het kerkgebouw ‘tot in de eeuwigheid’.
,,Kerkrentmeesters hikken vaak tegen dat bedrag aan. Een studente Vastgoed en makelaardij heeft voor ons onderzocht hoe we die meegeefsom kunnen verlagen. Dat is bijvoorbeeld mogelijk als we vermoeden dat die specifieke kerk een paar duizend euro per jaar zal opbrengen via activiteiten. Om daar een goed beeld van te krijgen, heeft de studente geanalyseerd welke factoren daar een rol bij spelen: welke kerk levert waarom veel op?”
Prikkelend en confronterend
De gesprekken die zijn gevoerd waren soms ,,prikkelend en confronterend”, aldus Simons. ,,De jongeren hadden het bijvoorbeeld over de cultuur van onze vrijwilligers. Dat is voor de stichting heel wezenlijk; de vrijwilligers zijn onze backbone. Maar de jongeren voelen zich daar helemaal niet bij thuis. Zij willen zich niet voor langere tijd binden. Maar eventueel willen ze wel vraaggericht hulp bieden, dan kunnen we zo nu en dan met een specifieke vraag een beroep op ze doen. Dat is voor ons een heel andere manier van werken, maar het is wel een manier die past bij de jongeren van nu.”
Om nieuwe generaties meer te betrekken bij de kerken die de stichting beheert, wil Simons ook meer activiteiten organiseren die jongeren aanspreekt. In Baaium noemde ze onder meer dancefeesten en overnachtingen in de kerkgebouwen als voorbeelden van nieuwe activiteiten.
Dat kan botsen met hoe kerkelijke gemeenschappen vinden dat respectvol met het kerkgebouw moet omgegaan, weet ook Simons. ,,Het is een kwestie van verkennen. Maar de kerk van Dedgum is een goed voorbeeld: dat is een overnachtingshuis, een dorpshuis en een godshuis. Dat kan, maar nieuwe initiatieven zullen zo nu en dan schuren. Jongeren begrijpen wel dat ouderen soms moeite kunnen hebben met nieuwe initiatieven, maar daar moet over gesproken kunnen worden.”
Op zaterdag 3 juli start om 14.00u de openkerkenroute in de dorpskerk van Baaium. Samen met Tsjerkepaad heeft de Stichting Alde Fryske Tsjerken een interessant en inspirerend programma voor deze dag samengesteld waarbij jongeren centraal staan. Iedereen is zaterdag welkom om deze veelbelovende middag bij te wonen. Wel graag van te voren aanmelden. Dat kan via info@aldefrysketsjerken.nl of bellen met de stichting via 058-2139666.
Directeur Hester Simons gaat deze middag met jongeren in gesprek om te praten over de toekomst van kerkgebouwen. Het gesprek met jongeren sluit aan op het thema van Tsjerkepaad 2021: ‘Kerken in het heden, verleden en toekomst.’ Het is de eerste keer dat jongeren een prominente rol krijgen. Dit zal steeds vaker gebeuren. Hun ideeën over de toekomst van kerkgebouwen zijn zeer relevant. De wijze waarop kerkgebouwen betekenis hebben of kunnen krijgen in het leven van jongeren, is een gezamenlijk vraagstuk voor zowel Stichting Alde Fryske Tsjerken alsmede Tsjerkepaad.
Het thema sluit ook naadloos aan op de toekomstvisie en -plannen van de Stichting Alde Fryske Tsjerken. Hester Simons: ‘De komende jaren ligt de focus op het bereiken van een jongere doelgroep om de ‘stenen levend te houden’ door de kerken te gebruiken. Door met jongeren in gesprek te gaan kunnen we op interactieve manier van gedachten wisselen. We zijn benieuwd naar hun visie. Het gesprek zaterdag in de kerk van Baaium is een mooie aftrap waarmee we een deur openzetten voor een nieuwe generatie.’
In samenwerking met StoryTrails hebben we een tiental prachtige fiets- en autoroutes uitgestippeld langs onze kerken. Per route kom je langs verschillende kerken. De lockdown is voorbij, dus is het perfecte moment daar om er op uit te trekken in onze provincie en onze kerken te bezoeken. Bovendien start vanaf zaterdag 3 juli Tsjerkepaad. Tijdens de openkerkenroute zijn ook veel kerken van de Stichting Alde Fryske Tsjerken geopend voor publiek.
Net onder Bolsward ligt een prachtig stukje Fryslân. Deze route leidt door het open landschap, over slingerende dijkjes, door pittoreske dorpjes. Geniet van het glinsterende water en de uitgestrekte weilanden. Deze route gaat langs de kerken van Allingawier, Gaast, Ferwoude, Dedgum en Westhem langskomt. We hebben ook de Flieterpenroute. Je komt langs de kerken van: Lichtaard, Sibrandahûs, Raard, Bornwird. Op de fiets kun je de zilte geur van de wadden al ruiken. Bezoek ook het prachtige Dokkum. En je bent dichtbij het Lauwersmeergebied.
De route door de Greidhoeke gaat langs de kerken van: Baaium, Bears, Blessum, Boksum, Britswert, Jorwert. Klik hier voor nog meer routes.
De datum is bekend! Handbiker IJsbrandus van Popta (24) uit Nijland fietst zaterdag 26 juni de tweede etappe van zijn route langs de 54 kerken van de Stichting Alde Fryske Tsjerken. Hij fietst langs de kerken in Baaium, Zweins, Peins, Schalsum, Boer, Wier, St. Jacobiparochie, St. Annaparochie, Britsum, Koarnjum, Jelsum, Huizum-Dorp, Swichum, Blessum, Boksum, Jellum, Bears, Weidum, Jorwert en Britswert. Dat is een tocht van ongeveer 130 kilometer.
In totaal legt hij 434 kilometer af, verdeeld over vier dagen. Maandag 14 juni fietste hij zijn eerste etappe. Deze rit van ongeveer 68 kilometer is goed verlopen. Wanneer hij zijn derde en vierde etappe fietst is nog niet bekend.
De stichting is vereerd dat deze 24-jarige sportieveling langs haar kerken fietst. ‘De deuren van alle kerken waar hij die dag langsfietst zijn geopend zodat hij ook naar binnen kan.’ IJsbrandus streeft ernaar om eind juli een stempel van alle 54 kerken te hebben inclusief een selfie met de kerken.
IJsbrandus, sinds twee jaar actief met zijn handbike, fietst voor zijn plezier langs de kerken. ‘Ik vind tochten fietsen prachtig, maar door corona lag alles het afgelopen jaar stil.’ Daarom bedacht hij, samen met zijn ouders, zelf een tocht. Hij is opgegroeid met kerken. Zijn vader is organist. Zijn voorliefde voor kerkgebouwen en orgelmuziek resulteerde in een route langs de kerken die eigendom zijn van de Stichting Alde Fryske Tsjerken.
Emmakade 59-G
8921 AG Leeuwarden
058 - 2139666
info@aldefrysketsjerken.nl
Stichting Alde Fryske Tsjerken
Postbus 137
8900 AC Leeuwarden
