Wilt u op zondagmiddag iets zinnigs doen? Op de plek waar vroeger een kathedraal stond, in Bouwurk, is de zindagmiddag geopend. Neem een duik in verfrissende, inspirerende, grappige en bijzondere verhalen van bekende en onbekende vertellers tijdens Zindagmiddag in Bouwurk, het grootste mienskipshûs van Fryslân.
Hier hoort u ook een paar mooie verhalen uit de Fryske tsjerken. Zindagmiddag biedt dé plek voor nieuwe inspiratie, verbinding tussen mensen en een vermakelijke middag waar men zomaar de tijd vergeet.
Arcadia organiseert de hele zomer deze zindagmiddagen. Op 22 juni, 6 en 13 juli kun je luisteren naar onder andere verhalen over die bijzondere bakens in het Friese landschap; de Fryske Tsjerken.
Zindagmiddag start met verhalen
Hier hoort en ziet u de meest bijzondere verhalen uit heel Fryslân. Smeuïge anekdotes, wonderbaarlijke mirakels, hoopgevende avonturen... Van alles komt er voorbij. In korte rondes kunt u aanschuiven en eventjes in een andere wereld belanden. Kom tussen 14-15u luisteren naar o.a.
Na de verhalen blijft u natuurlijk voor de talkshow
TV, maar dan zonder reclame en veel leuker ook. Van 15.00 - 16.00 uur bent u van harte welkom om eens wat ánders mee te maken. Bekende Fryske vaders vertellen over het avontuur dat ouderschap heet, kunstenaars, theatermakers en filosofen laten zien hoe we de wereld óók kunnen bekijken en Japke D. Bouma (NRC) vertelt over mannen en vrouwen en dat die helemaal niet zoveel van elkaar verschillen.
Leezie Zondag
Nog een uurtje lekker offline relaxen? Blijf dan voor het laatste deel van de Zindagmiddag. Elke ‘Leezie Zondag’ biedt Arcadia diverse partners de ruimte in de 'Keuken' om een mooie bijeenkomst te organiseren waarbij lezen en ontmoeten centraal staat.
Fietsen naar Leeuwarden?
Bezoekt u onze verhalen, de talkshow, of de Leezie Zondag? Op de terugweg, of misschien wel de heenweg, kunt u met de fiets een slinger maken langs kerktorens. Graag tot ziens!
Tijdens de zaterdagen van Tsjerkepaad 2025 is er volop moois te zien in heel veel open kerken. Sommige kerken zijn vaker dan alleen op de Tsjerkepaad-zaterdag geopend. Daarom hier een overzicht van álle zomerexposities.
Laat u verrassen door fijne sieraden, zwart-wit foto’s van architectuur, geschilderde landschappen of bijvoorbeeld een expositie over Rouw in de 500 jarige kerk van Katlijk.
Tsjerkepaad is dit jaar op de zaterdagen van 5 juli t/m 13 september. Er is in deze periode niet alleen in onze kerken, maar in totaal in zo'n 250 kerken in de hele provincie, van alles te zien en doen.
Een compleet overzicht van alle verrassende exposities in onze kerken vindt u hieronder.
Naast deze exposities zijn er ook optredens, lezingen en andere activiteiten in onze kerken. Bekijk eens de agenda of de informatiepagina over de kerken. Wilt u meer weten over onze stichting? Abonneer u dan op onze nieuwsbrief en ben als eerste op de hoogte van ons aanbod. Of wilt u ons werk steunen met een financiële bijdrage? Daar zijn we erg blij mee. De stichting bestaat sinds 1970 en kan niet zonder haar donateurs.
We wensen u een verrassende zomer toe met mooie bezoeken aan Alde Fryske Tsjerken in de zomer van 2025. Tot ziens!
Eabe Veerman en Hanneke Lens zijn twee van de vele vrijwilligers in onze stichting, en ze legden een wel heel bijzonder bezoek af. Zij zijn beiden bestuurslid van de Stichting, Eabe Veerman is afzwaaiend bestuurslid en wordt binnenkort vervangen, waarover later meer. Zijn specialisme is notariele zaken. Hanneke Lens is de penningmeester van onze stichting.
Het heel bijzondere bezoek was aan een van pachtboerderijen van de Stichting, en dat zal menigeen wellicht verbazen. Daarom een kleine uitleg vooraf. Sinds 1970 zijn er kerken bij de stichting gekomen, die behouden blijven en opengesteld voor het publiek, met hulp van vele vrijwilligers. Bij elk kerkgebouw wordt een meegeefsom gevraagd, om kosten voor onderhoud en restauratie te kunnen opbrengen. Dat is de grootste uitgavepost namelijk. Bij het kerkgebouw hoort soms ook land, dat de stichting verpacht.
Bij dit bezoek togen Hanneke Lens en Eabe Veerman naar een pachtboerderij in Jislum. Ze bespraken daar het duurzaamheidsvraagstuk. De familie Tacoma liet zien hoe ze werken, en Hanneke maakte deze leuke foto's. Zij was die middag ook even op het kantoor en liet de foto's vol trots zien met de woorden: “Dit is ook vrijwilligerswerk voor de stichting. “ Dank voor de hartelijke ontvangst in Jilsum.
Tip! Luister naar deze podcasts waarin Dina en Jetty vertellen over hun werk in een refugio.
Wilt u ook als vrijwilliger helpen? Met organisatie, archivering, digitale hulp, hand- en spandiensten bij kerken of een van de andere leuke klussen die we samen doen? We hebben informatie over vrijwilligerswerk voor u bij elkaar gezet.
Wij zoeken een administratief medewerker! (parttime)
Stichting Alde Fryske Tsjerken is een belangrijke erfgoedorganisatie in Fryslân, zoals Friesland officieel heet. Met 56 monumentale kerken in eigendom en ook 7 begraafplaatsen. Meer dan 350 vrijwilligers organiseren allerlei activiteiten in die kerken: exposities, lezingen, concerten, van alles. We hebben negen mensen in vaste dienst. Een dynamische organisatie, waar altijd veel gebeurt.
Bij ons ontstaat binnenkort een vacature voor een administratief medewerker. Het gaat om een baan van twintig uur per week.
Wanneer begin je?
- Liefst al in juli
- Augustus kan ook
- Uiterlijk per 1 september
Wat vragen we van je?
- Je hebt boekhoudkundige vaardigheden op mbo-niveau
- Je kunt werken met Word, Excel en Outlook
- Je kent het boekhoudprogramma van KING of wilt dit leren kennen
- Je bent nauwkeurig, stressbestendig en kunt werken met deadlines
- Je kunt zelfstandig werken en bent tegelijk een teamspeler
- Je onderhoudt contacten met de penningmeesters onder onze vrijwilligers
- Je hebt relevante werkervaring
- Ervaring met projectadministratie is een pré
Welke taken krijg je?
- Je beheert de crediteuren- en debiteurenadministratie
- Je onderhoudt contacten met crediteuren en debiteuren
- Je stelt facturen en afrekeningen op
- Je helpt bij het verder uitbouwen van de administratieve organisatie
- Je onderhoudt contacten met onze verzekeraars en personeelsadministratie
- Je werkt nauw samen met onze controller
- Je maakt de BTW-aangiftes
Wat bieden we je?
- Een marktconform salaris
- Goede secundaire arbeidsvoorwaarden
- Een boeiende werkomgeving
Belangstelling voor deze vacature? Je kunt reageren tot en met zaterdag 31 mei 2025. Sollicitatiegesprekken zijn in de week daarna. Voor vragen kun je terecht bij Atze Jan de Vries (directeur, 06 47205017). Je sollicitatie met CV kun je mailen naar: atze.jan.devries@frysketsjerken.nl
Jo lêze wa't wy binne en wêr't wy foar steane yn 'Nieuw elan voor ons erfgoed'. Wat dogge wy om de tsjerken foar de mienskip te behâlden? Dit beliedsplan is foar de perioade oant 2028 rjochtingjaand foar wat wy dogge. Mei stipe fan ús donateurs goed en fakkundich op ús monumintale tsjerken passe en dy tsjerkegebouwen beskikber stelle foar in sa breed mooglik publyk gebrûk, dat is ús missy. 'Dy tsjerken binne fan ús allegearre'. Dit nije elan, foar al ús tsjerken, wolle wy bliuwend útstrielje.
'Nieuw elan voor ons erfgoed' is oerset yn it Frysk troch Hieke Joustra, buromeiwurker.
Nederlandse vertaling: Wilt u ons beleidsplan liever in het Fries lezen, dat kan nu.
U leest wie we zijn en waar we voor staan in 'Nieuw elan voor ons erfgoed'. Wat doen we om de kerken voor de gemeenschap te behouden? Dit beleidsplan is voor de periode tot 2028 richtinggevend voor wat we doen. Met steun van onze donateurs goed en vakkundig op onze monumentale kerken passen en die kerkgebouwen beschikbaar stellen voor een zo breed mogelijk publiek gebruik, dat is onze missie. ‘Die kerken zijn van ons allemaal'. Dit nieuwe elan, voor al onze kerken, willen we blijvend uitstralen.
'Nieuw elan voor ons erfgoed' is vertaald in het Frysk door Hieke Joustra, bureaumedewerker.
Veur Altied speelt in 2025 tien bijzondere theatervoorstellingen in Groninger kerken en kerken van de Stichting Alde Fryske Tsjerken. Elke voorstelling is anders. Ze zijn gebaseerd op de levensverhalen van in of bij de kerk begraven dorpsgenoten en worden gemaakt door en met inwoners van het dorp. De première is op dinsdag 6 mei in de Mariakerk te Boer.
Theater zoals je het nergens anders ziet; gemaakt door en met het dorp
In mei 2025 start een nieuwe editie van het locatietheater-project Veur Aaltied, een reeks van tien bijzondere theatervoorstellingen in historische Fryske en Groninger kerken. Met dit derde seizoen presenteert Veur Aaltied opnieuw een unieke mix van lokaal erfgoed, muziek en theater, waarbij per dorp elke voorstelling een unieke en op maat gemaakte beleving is.
In tien dorpen, waarvan vier in Fryslân en zes in Groningen, verbeelden plaatselijke amateurkunstenaars – acteurs, musici, dichters - de levensverhalen van in of bij de kerk begraven dorpsgenoten. Dat doen ze samen met een professioneel artistiek team. De dorpen krijgen elk een schrijver, regisseur en productieleider toegewezen. De scriptschrijver maakt een theatertekst van de levensverhalen, de regisseur zorgt voor een verrassende theatrale verbeelding en zo werken amateurs en professionals in tien dorpen samen aan tien unieke theaterproducties.
De speelperiode van de Veur Aaltied-voorstellingen is van mei tot en met november 2025. De eerste voorstellingen zijn in Boer-Ried (6, 7 en 8 mei), Leermens (6 en 7 juni), Nieuwolda (27 en 28 juni) en Koarnjum (4, 5 en 6 juli). Na de zomer volgen Zeerijp, Britswert, Kolham, Midwolde, Pieterburen en Hollum.
In de Mariakerk in Boer speelt Mensch, een Friestalige voorstelling over de mens in al haar vormen, geschreven door Peter Sijbenga en geregisseerd door Oetsen van der Veen. De laatste voorstelling voor de zomer vindt plaats in de Nicolaaskerk in Koarnjum. Daar speelt De Siel fan Gorlaeus, een muzikale komedie over de jonge pionier David van Goorle. Dit stuk is geschreven door Eelco Venema en geregisseerd door Luuk Eisema.
Meer informatie over de kaartverkoop is te vinden op www.veuraaltied.nl.
Over Veur Aaltied
Veur Aaltied is een productie van Stichting Pandeon, in samenwerking met o.a. Stichting Oude Groninger Kerken en Stichting Alde Fryske Tsjerken.
Boven de ingang van de Sint Joriskerk van Britswert straalt de gevelsteen weer mooi in de voorjaarszon. Als onderdeel van het totale schilderwerk aan de kerk, is ook deze gevelsteen door vakmensen onder handen genomen.
Op de gevelsteen is te lezen over de ingrijpende verbouwing van 1752. Dominee Antonius Joha leidde de inwijding van de kerk die verbouwd is onder toezicht van grietman Ernst Frans van Aylva van Baarderadeel en de kerkvoogden Tjaard van Aylva en Cornelis Pieter Bosma.
"Hoe lieflijck zijn uw wooningen o Heere der Heyrscharen" lieten ze daar als opschrift nog onder zetten (psalm 84).
De schat naast de kerktoren
Wie de kerk wil bezoeken is van harte welkom, en vertel dan ook het mooie verhaal van bijna 30 geleden door. In 1996 begroef kunstenaar Beb Mulder daar een schat naast de kerktoren. Het zijn 115 getekende portretten van de mensen van Bristwert en Wiuwert met brieven die zij schreven aan toekomstige generaties. In 2096 mag dit opgegraven worden en zullen de dorpsbewoners van dan zien en lezen wie hen voorgingen.
Het Ziltepad breidt uit naar Noord-Holland: Bezinning langs de Waddenkust
Het Ziltepad, de pelgrimsroute langs de ruige noordelijke kustlijn, breidt zich uit naar Noord-Holland. Met zes nieuwe etappes en zes rondwandelingen wordt de route verder uitgebreid en verbindt deze nu Oosterland (NH), Stroe (NH), Zurich (Fr), Peins (Fr), Sint Jacobiparochi (Fr) en Losdorp (Gr) met het bestaande traject. Hierdoor omvat Het Ziltepad nu in totaal 15 etappes en 15 rondwandelingen en strekt het zich uit van Noord-Holland via Friesland tot aan Groningen.
Slow travel en duurzaam toerisme in Nederland
De uitbreiding sluit aan bij de toenemende populariteit van slow travel, een vorm van reizen waarbij verdieping, rust en verbinding met de omgeving centraal staan. Het Ziltepad biedt reizigers een bewuste manier om te genieten van natuur en cultureel erfgoed zonder haast. Het kustgebied grenzend aan de UNESCO Werelderfgoed Waddenzee vormt een uniek decor waar natuurbeleving en verstilling samenkomen met de rijke cultuurhistorie van de regio.
“De atmosfeer van eeuwenoude kerken, de ruimte van noordelijke landschappen, buiten zijn in weer en wind. Het Ziltepad spreekt tot de verbeelding, dat ervaren we heel duidelijk”, zegt Atze Jan de Vries, directeur Alde Fryske Tsjerken.
“We zijn enorm blij met de uitbreiding van Het Ziltepad naar Noord-Holland,” zegt Patty Wageman, directeur Groninger Kerken, tijdens de officiële lancering in de historische Michaelkerk in Oosterland. “Deze route is niet alleen een prachtig voorbeeld van samenwerking tussen provincies, maar draagt ook bij aan duurzame verbindingen tussen dorpen, landschap en cultureel erfgoed.”
Overnachten en stempels halen in de kerk
Met de uitbreiding komen er drie nieuwe kerken bij waar pelgrims kunnen overnachten, waarmee het totaal op zes komt.
Verder kunnen pelgrims hun tocht verrijken met speciale en unieke stempels ontworpen voor Het Ziltepad door kunstenaar Gerrit Terpstra geïnspireerd op de historische kerken langs de route. Ook worden er podcasts gelanceerd die de verhalen achter deze kerken en hun rijke geschiedenis tot leven brengen.
Zonder vrijwilligers kan Het Ziltepad niet bestaan. Download de openingsfilm waarin deze onmisbare krachten in het zonnetje worden gezet.
Groei van 15 naar 22 etappes in 2027
Het Ziltepad groeit door naar 22 etappes in de komende jaren. Uiteindelijk loopt het pad dan van Den Helder tot aan Termunten.
Het Ziltepad is een gezamenlijk initiatief van de Groninger Kerken en Stichting Alde Fryske Tsjerken, in samenwerking met Visit Wadden. Het project is mede mogelijk gemaakt door het Waddenfonds, Mondriaan Fonds, Stichting Vrienden op de Fiets, Provincies Noord-Holland, Fryslân en Groningen, Gemeente Hollands Kroon, FB Oranjewoud en het Cultuurfonds.
Het Ziltepad won in oktober 2024 de Nationale Loopaward.
De Tsjerketour van 2025 start op zaterdagmiddag 29 maart in de kerk van Bears met het eerste van negen optredens van Esther de Jong. Zij schreef speciaal voor de Tsjerketour deze liedjes. Esther maakte de liedjes nadat ze de betrokken kerken bezocht en daar in gesprek kwam met de kerkvrijwilligers en dorpsbewoners. Het zijn 7 Nederlandstalige, sobere liedjes geworden, waarin ze een brug slaat tussen herkenbare verhalen voor de bewoners en haar eigen gevoelens, ideeën en fantasie.
Enkele wijzigingen die sinds de papieren UITagenda veranderd zijn, zijn in de speellijst hieronder correct opgenomen.
Speellijst Tsjerketour Esther de Jong 2025
Zaterdag 29 maart 14:30 uur Mariakerk Bears
Vrijdag 4 april 20:00 uur Podium Explore (EP-presentatie)
Zondag 6 april 15:30 uur St Joriskerk Dedgum
Vrijdag 11 april 20:00 uur Redbadtsjerke Jorwert
Zondag 13 april 15:30 Dorpskerk Ferwoude
Zondag 11 mei 15:30 Petruskerk Wânswert
Vrijdag 16 mei 20:00 uur Piterkerk Lippenhuizen
Zondag 18 mei 15:30 uur Thomastsjerke Katlijk
Vrijdag 23 mei 20:00 uur DoRe Kerk Dokkum
Meer weten over de Tsjerketour en Esther de Jong?
Kijk in de UITagenda voor meer informatie zoals het adres van de optredens.
In de Leeuwarder Courant en via Radio 5 vertelde Esther over haar maakproces, de kerken en de plaatsen.
Ook via Instagram neemt Esther haar publiek mee in deze editie van de Tsjerketour.
De Tsjerketour is een samenwerking tussen Popfabryk en de Alde Fryske Tsjerken. Popfabryk ziet de oude kerken in Fryslân als een bijzonder podium om haar kleinschalige producties te presenteren voor een nieuw publiek. Samen met de Fryske Tsjerken is de intentie uitgesproken om jaarlijks een Tsjerketour te organiseren.
EXPOSITIE VERLENGD wegens succes
Vanaf zaterdag 15 maart t/m 30 juni 2025 eind van de zomer 2025 is op de 1e etage van het Kennis- en Informatiecentrum Hegebeintum een wisselexpositie ‘Zondagsschoolplaten’ te zien. Deze is ingericht door de Stichting Alde Fryske Tsjerken.
In de collectie van de Stichting Alde Fryske Tsjerken bevinden zich ongeveer tachtig schoolplaten, gemaakt in de jaren 1893-1910. Tot wanneer zij gebruikt werden is niet helemaal bekend.
De schoolplaten zijn afkomstig uit kerken in Fryslân die sinds 1970 eigendom zijn geworden van de Stichting Alde Fryske Tsjerken. Dit soort illustraties gaf aan kinderen een beeld bij het godsdienstonderwijs in de protestantse zondagsscholen.
De platen zijn op ongeveer A2 formaat. Ze zijn uitgegeven door een uitgever in Providence, USA in de serie ‘he Sunday School Superintendent and Bible Lesson Pictures’. Bij drukkerij G.F. Callenbach in Nijkerk werden de platen voorzien van de Nederlandse onderschriften op voor- of achterkant van de plaat. Uitgeverij Callenbach gaf ook veel kinderboeken uit, die vaak door zondagsscholen werden aangekocht om als kerstgeschenk aan kinderen te geven.
De expositie geeft informatie over de geschiedenis van de zondagsscholen en toont een selectie van 25 zondagsschoolplaten in volgorde van Bijbelse verhalen. Ook zijn er een paar voorbeelden te zien van zondagsschoolboekjes uitgegeven door G.F. Callenbach te Nijkerk uit de jaren 1900-1925 en 1945-1955.
De stichting Alde Fryske Tsjerken kent geen religieus oogmerk, maar geeft met deze expositie van zondagsschoolplaten aandacht aan platen van Bijbelse verhalen in haar collectie die zo'n honderd jaar geleden invloedrijk waren bij de opvoeding en vorming van kinderen.
De stichting Alde Fryske Tsjerken wil haar kerken, die stuk voor stuk bijzonder zijn, goed onderhouden en waar nodig aanpassen voor nieuw gebruik. Maar dat niet alleen. We tonen ook graag de vele bijzondere en interessante voorwerpen die zich in onze kerken én in onze collectie bevinden. Want we willen ons erfgoed vooral ook van de samenleving laten zijn.
De deuren open, allerlei soorten activiteiten, veelzijdig gebruik - aandacht voor al het moois dat onze Friese kerken te bieden hebben -, dat is wat we graag zien en waar we verhalen over vertellen.
In deze expositie zijn naast de grote platen ook enige 'zondagsschool'boekjes te zien.
Bezoekersinformatie over de kerk in Hegebeintum, de hoogste terp van Nederland.
