Huidig gebruik

Zurich ligt aan Het Ziltepad, een langeafstandswandelroute. De volgende etappekerk aan de westelijke kant ligt in het Noord-Hollandse Den Oever, naar het oosten toe wandelt men naar onze kerk in Peins.

De Plaatselijke Commissie van Zurich kunt u bereiken via het contactadres

Ligging

Het dorp wordt in de veertiende eeuw voor het eerst genoemd. De naam is vermoedelijk afgeleid van Zuderinghe, -igge = oever! De dorpelingen beschermen zich al vroeg met een dijk tegen de dreiging van de zee. In de jaren tussen 1922 en 1932 heeft het dorp een drukte van belang gekend tijdens de aanleg van de Afsluitdijk. De dorpsnaam lijkt sterk op Zürich, de grootste stad van Zwitserland. Daardoor krijgt het dorp veel bezoekers, ook uit dat land. Het plan van de toenmalige gemeente Wûnseradiel, voor het verfriesen van de dorpsnaam van Zurich naar Surch, stuit in het jaar 2000 op veel verzet in het dorp, waarop de gemeente het voorstel intrekt.

Datering

De kerk van Zurich is gebouwd in 1864, ter vervanging van de gesloopte kerk. De toren van de oude kerk blijft staan, maar wordt in 1913 ingrijpend aangepast als de kerk van buiten wordt gerestaureerd.

Exterieur

Kerk en toren krijgen in 1913 een ‘jas’ in neorenaissance stijl en dat is vrij zeldzaam in Fryslân. Het eenbeukige schip van de kerk heeft aan de noordzijde een gesloten gevel voorzien van vier nissen. De zuidgevel is voorzien van vier rondboogvensters. In de driezijdige koorsluiting staan nog twee vensters (aan weerszijden van de preekstoel). Het schip is geleed in vijf traveeën. Onder de dorpels van de ramen loopt een cordonlijst. De steunberen tussen vensters en nissen worden geaccentueerd met elementen van kunststeen. Het dak is gedekt met leien. Op het noordelijke dakschild staan nog drie kleine kapellen. Die aan de zuidzijde zijn bij een opknapbeurt verwijderd. De pinakel op het dak draagt een windvaan in de vorm van een hinde, verwijzend naar het wapen van de vroegere gemeente Wûnseradiel.

De toren bevat mogelijk een middeleeuwse kern. Als de kerk in 1772 wordt gesloopt, blijft de toren op verzoek van de scheepvaart staan als baken langs de kust. Oorspronkelijk heeft de oude toren een zadeldak, maar bij de restauratie in 1913 worden schip en toren verbouwd en ommetseld, onder leiding van gemeentearchitect L. Reitsma, die ook de toren van Cornwerd (1898) heeft ontworpen.
De toren bestaat uit twee geledingen met een omgang rond de achtzijdige lantaarn met spits. Het metselwerk is versierd met rondboogvensters, nissen in dezelfde vorm en ronde uurwerknissen, alle voorzien van natuurstenen neggen (afgeschuinde kanten).

Interieur

In de voorkerk hangt een houten gedenkbord met het opschrift: Deze kerk is gesticht door de kerkvoogden van Zurich in ’t jaar 1864: Jacob Terpstra, Anthoon J. Barneveld en Kornelis W. de Boer. Prediker 12 vs 13 Vreest God en houdt zijne geboden. Aan de torenzijde is in de voorkerk een gedenksteen ingemetseld met de tekst: In het jaar 1913 is de toren gebouwd en het bestaande kerkgebouw van buiten gerestaureerd. De kerkvoogden: H. Postma, H. Miedema en R. de Boer.  
Inwendig hoort de vormgeving van de voorkerk bij het bouwprogramma van 1913.

Het interieur van het schip dateert uit de bouwtijd van 1864. Op de wanden zijn tussen gegroefde pilasters in stuc rondbogen aangebracht, voorzien van sierornamenten. De uiterst eenvoudige preekstoel dateert eveneens uit deze tijd. Ongeveer de helft van de banken is in de loop der tijd vervangen door stoelen. Meubilair en orgel zijn geschilderd in twee lichte tinten blauwgrijs. Glas-in-loodramen verhogen de sfeer.  
 

Orgel

Het eenklaviers orgel uit 1901 heeft 7 stemmen en is gebouwd door Bakker & Timmenga uit Leeuwarden.

Kerkhof

De kerk staat op een ruim, door iepen omzoomd kerkhof. Dit geheel redt het karakter van de wat onduidelijke kern van het dorp, dat verder vooral bebouwing kent langs de oude dijken. Het kerkhof is in eigendom gebleven van de Protestantse Gemeente Witmarsum, Pingjum en Zurich.

Zurich - Zürich