Educatie - Een brug naar nieuwe generaties

In vrijwel alle Friese dorpen is de kerk het oudste gebouw. Dat spreekt kinderen vaak wel aan. De kastelen en kloosters zijn verdwenen, de kerken staan er nog!

Cultureel en religieus erfgoed is het bewaren waard. Voor veel jongeren is dat niet vanzelfsprekend. Om jongeren kennis te laten maken met dit waardevolle erfgoed, heeft de Stichting Alde Fryske Tsjerken een speciaal lespakket laten ontwikkelen. Het project ‘KerKennis’ is bedoeld voor de groepen 7 en 8 van de basisschool.

De lesmethode sluit aan op lessen Geschiedenis en Aardrijkskunde en behandelt een aantal kerndoelen van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

De Stichting Alde Fryske Tsjerken roept docenten op om met hun klas een bezoek te brengen aan een oude kerk in de eigen omgeving. Het is de beste manier om jongeren bewust te maken van de cultuurhistorische rijkdom die in de kerken besloten ligt.

Veur Aaltied

Veur Aaltied. Bij dit project is educatie, cultuur en erfgoed zo bijzonder verweven met de tijd, met de dorpen en met hun kerken. Veur Altied speelt zich af in kerken in Friesland en Groningen. Van onze stichting doen de kerken en dorpen in Boer, Hijum en Koarnjum mee. Daarnaast zijn er nog zeven kerken in Friesland en Groningen, waar dorp, kunstenaar en kerk Veur Altied spelen. Meer weten?

 

Veur Aaltied  2025

De kracht van kunst en cultuur in tien dorpen in het noorden

In 2025 presenteert Stichting Pandeon in de oude kerken van zes Groninger en vier Fryske dorpen een theatervoorstelling die gebaseerd is op de levensverhalen van in of bij de kerk begraven dorpsgenoten. Die persoonlijke levensverhalen vormen de basis van de voorstellingen zoals die in de kerken uitgevoerd worden. Doordat de voorstellingen op inhoud en vorm per locatie op maat en met de mensen in het dorp gemaakt worden, ontstaan er tien unieke producties.

Elk dorp krijgt een scriptschrijver en een regisseur toegewezen die samen met het dorp aan het verhaal en de vorm werken. De verhalen worden verbeeld door lokale spelers en speelsters, musici, het orgel en amateur- kunstenaars van diverse disciplines Het dorp regelt zelf de nodige faciliteiten. Een ervaren productiebegeleider/-ster zorgt ervoor dat dit allemaal vlekkeloos verloopt.  

Daar waar dat passend is, speelt het kerkorgel een rol in de sfeer- en toonzetting van de voorstelling. De orgeldeskundige, master of music én organist, Eeuwe Zijlstra adviseert daar waar nodig bij de keuze voor passende orgelmuziek. Hij kent de (on)mogelijkheden van de orgels in Fryslân en in Groningen.

 

De deelnemende dorpen

Boer-Ried, Hijum, Hollum, Koarnjum, Kolham, Leermens, Midwolde, Nieuwolda, Pieterburen, Zeerijp.                          

 

Cultuurparticipatie door amateur en professional

In het hele maak- en uitvoeringstraject speelt de samenwerking van amateurs en professionals een belangrijke rol. De deelnemende amateur- cultuurdeelnemers (musici, acteur-vertellers, dichters) profiteren van de kennis en ervaring van de professionele begeleiders; schrijver, regisseur, componist/organist en productiebegeleider. De amateurs werken in eigen dorp mee aan een voor hen nieuw concept van een multidisciplinaire voorstelling en vergroten zo hun ervaring en eigen vaardigheden. Dat geldt ook voor de inzet van de plaatselijke organisatie-kracht. Het project doet zo veel mogelijk een beroep op zowel verenigingen als lokale individuele cultuurdeelnemers. Zijn die er niet, dan kijken we in de nabije omgeving naar alternatieven. De artistieke leiding is in handen van Ben Smit (Groningen) en Luuk Eisema (Fryslân). De speelperiode ligt tussen 6 mei en 20 november.

 

Je zou kunnen zeggen dat een project als Veur Aaltied voor een cultuurbeleid in optima forma staat. Cultuurparticipatie in de gemeenschap combineren we met lokale historie en erfgoed in de vorm van kerken en orgels. De verhalen van en over personages die al dan niet recent in het dorp en omgeving geleefd hebben, worden biografisch vertrekpunt..

Professionele schrijvers en regisseurs gaan samen met plaatselijke cultuurdeelnemers aan de slag om met hun verbeeldingskracht de verhalen opgefrist en met nieuwe energie terug te geven; gespeeld, gezongen, gemusiceerd door het eigen dorp, bekeken door de bewoners én door anderen. Met de eigen kerk als dorpspodium. En de cultuur, de kunst hebben ervoor gezorgd dat het dorp nooit meer hetzelfde is. Het is verrijkt. Voor altijd, Veur Aaltied.

De locatie- en de voorstellingsgegevens 2025 in Fryslân

Boer-Ried - dinsdag 6, woensdag 7 en donderdag 8 mei
TITEL MENSCH
LOCATIE MARIAKERK IN BOER
Schrijver Peter Sijbenga
Regie Oetsen van der Veen

Hijum - vrijdag 13 en zaterdag 14 juni
TITEL IT GEHEIM FAN DE KASTELEIN
LOCATIE SINT NICOLAASKERK IN HIJUM
Schrijver Tsjerk Bottema
Regie Zen Roorda

Koarnjum – vrijdag 4, zaterdag 5 en zondag 6 juli
TITEL DE SIEL FAN GORLAEUS
LOCATIE NICOLAASKERK IN KOARNJUM
Schrijver Eelco Venema
Regie Luuk Eisema

Hollum – maandag 17, dinsdag 18, woensdag 19 en donderdag 20 november
TITEL
LOCATIE SINT MAGNUSKERK IN HOLLUM
Schrijver Bouke Oldenhof
Regie Theo Smedes

 

Veur Aaltied is een productie van Stichting Pandeon i.s.m. Stichting Oude Groninger Kerken en Stichting Âlde Fryske Tsjerken. Producenten zijn Jaap Alkema en Geert Oude Weernink. Het project wordt ondersteund door o.a. het Fonds Cultuurparticipatie, het VSB Fonds, Cultuurfonds Fryslân en het Scholten Kamminga Fonds.

Bouwplaat kerk Hegebeintum

In Bezoekerscentrum De Terp in Hegebeintum is een educatieve bouwplaat te koop van onze kerk in Hegebeintum. De bouwplaat is gemaakt in opdracht van Rabobank Leeuwarden-Noordwest Fryslân ten behoeve van de expositie 'Goddelijk Groen' die in de zomer van 2015 in Natuurmuseum Fryslân in Leeuwarden te zien was.