Huidig gebruik

Rondleidingen

In het zomerseizoen (april t/m oktober) is er zes dagen per week (maandag gesloten) en in het winterseizoen vijf dagen per week (maandag en dinsdag gesloten) een gids aanwezig. De gids begeleidt u naar de kerk en vertelt daar over de geschiedenis van de kerk. 

Wie de kerk met gids wil bezoeken, kan informatie over de rondleidingen vinden bij Stichting Terp Hegebeintum.

U kunt de kerk ook bezichtigen tijdens de activiteiten die georganiseerd worden, zoals lezingen en concerten. 

In het kerkje vinden regelmatig Friestalige kerkdiensten plaats. De kerk is te huur voor huwelijken en begrafenissen.

STICHTING TERP HEGEBEINTUM

De kerk van Hegebeintum wordt beheerd door de Stichting Terp Hegebeintum, die u kunt bereiken via het contactadres op deze pagina.

360° foto's

Ligging

De kerk staat op de hoogste terp van Nederland, 8,8 m +NAP. Het eerste deel van de dorpsnaam verwijst er uiteraard naar. In Beintum zit beint of buntgras. De samenstelling betekent daarmee erf, heem te midden van buntgras. Een groot deel van het dorp is een beschermd dorpsgezicht.

Exterieur

De romaanse kerk dateert uit de twaalfde eeuw. Het oudste deel bestaat uit tufsteen. In de dertiende eeuw wordt de kerk naar het westen toe verlengd, in rode kloostermoppen. Hierin komen twee ingangen, waarvan de zuidelijke later wordt dichtgemetseld. De hoofdingang bevindt zich nu in de toren.
Het ronde koor kraagt uit onder de daklijst. De restauratie van 1962-1965 brengt het gotisch venster terug dat omstreeks 1550 vlakbij het koor in het tufsteenwerk is ingebroken. Hiermee komt het aantal vensters van de kerk op zeven: een in de noordmuur, twee in het koor aan weerszijden van de herenbank en vier in de zuidmuur.

De huidige toren is gebouwd in 1717, maar is naderhand ommetseld met een veel kleinere baksteen. Door de rigoureuze afgraving van de terp tussen 1870 en 1928 en door de verlaging van het grondwaterpeil is de toren gaan verzakken. In 1989 is een – mislukte – poging ondernomen om het verzakkingsproces te stoppen. In 2015 komen dankzij diverse bronnen de financiën beschikbaar voor de definitieve oplossing waarbij de toren op een soort ondergrondse tafel van beton wordt geplaatst. De bekende klokkengieter Jurrien Balthasar werkt van 1651 tot 1670 in Leeuwarden. Hij giet in 1652 de luidklok die in de toren hangt. 
 

Interieur

Bij binnenkomst van de kerk zal menigeen het interieur als overweldigend ervaren. Het kent dan ook een rijke verscheidenheid aan schoonheid. Een houten tongewelf van omstreeks 1550 overdekt het schip. De kroonluchters zijn van latere makelij, uit de negentiende eeuw. 
De achttiende-eeuwse kansel is verfraaid met handgesneden versieringen. Boven de preekstoel is bij de restauratie van 1962-1965 een fragment van een muurschildering ontdekt.  

In het koor staat de fraaie zeventiende-eeuwse, dubbele herenbank. Op de overhuiving staat een gebeeldhouwd opzetstuk met het alliantiewapen van De Schepper-Van Coehoorn van Scheltinga. Zij bewoonden de nabijgelegen Harsta State. Dat geldt ook voor de leden van de familie Van Coehoorn en het echtpaar Van Nijsten-Huygh van wie de grafzerken voor de herenbank liggen. 
In de nis binnen de dooptuin staat een beeldhouwwerk van G.J. Adema naar een schilderij van Rubens. Het stelt het kind Jezus voor, spelend met Johannes de Doper. 

De zestien rouwborden vormen het meest imponerende deel van het interieur. Ook hier gaat het om bewoners van Harsta State: Van Nijsten, Van Coehoorn, De Schepper en Van Andringa de Kempenaer. Het oudste en meest eenvoudige, ruitvormige bord is van 1698, ter herinnering aan Juffrou Louisa Albertina van Nijsten. Twee eeuwen later, in 1906 wordt het laatste bord toegevoegd, voor Vrouwe Amelia Gerardina de Schepper. Bijzonder is dat haar rouwbord qua vormgeving voortborduurt op het oudste.  
Uit de periode tussen deze twee eenvoudige rouwborden treffen we versies aan met zuilen aan weerskanten van een middenpaneel en met een getoogde kroonlijst of fronton. In de loop van de tijd worden de rouwkassen steeds uitbundiger, met meer ornamenten en symbolen, meer kleur en rijk verguldsel. De meest barokke rouwkas is die van 1748 voor Johanna Maria van Nijsten. 

Orgel

De derde generatie Van Dam bouwt in 1862 het orgel met zeven stemmen. De firma Bakker & Timmenga restaureert het instrument in 2003.

Kerkhof

Het kerkhof is eigendom van de Hervormde Gemeente Blije-Hegebeintum.

Bekijk deze film over Hegbeintum door dr. Justin Kroesen

Hegebeintum ligt aan Het Ziltepad, een wandelroute van kerk naar kerk langs de ruige rand van het Noorden. Hegebeintum ligt tussen Holwert en Hijum. Het Ziltepad is een inititatief van Groninger Kerken en Stichting Alde Fryske Tsjerken.